کارکرد‌های مشاوره‌ای جلسات خانگی قرآن

به گزارش ایکنا، «جلسات خانگی قرآن» به‌عنوان مردمی‌ترین و خودجوش‌­ترین سازوکار فعالیت قرآنی در کشور، نهادی است که به شهادت روایات، مُبدع آن شخص پیامبر(ص) و مبدأ آن خانه و خانواده آن حضرت بوده است. روایات نشان می‌دهد، اولین «مکتب­خانه» را‌ به معنای «خانه محل آموزش قرآن»، رسول خدا‌(ص) بنیان نهاد؛ آن‌گاه که با حالتی متأثر از ادراک وحی، از غار حراء فرود آمد و به خانه بازگشت و آیات نازل شده را بر خانواده خویش تلاوت فرمود؛ به این ترتیب، نخستین «جلسه خانگی قرآن» شکل گرفت و نهضت «مکتبِ قرآنی خانه­‌ها» کلید خورد.

از آن پس، «آموزش خانگی قرآن» جزئی از سیره و سنت رسول خدا‌(ص) شد و آن حضرت، همواره این سیره را به عنوان «الگویی راهبردی در نظام تعلیم و تعلم قرآن کریم» سفارش می­‌فرمود؛ الگویی که پس از پیامبر(ص) در سیره اهل­ بیت(ع) نیز به دقت دنبال شد و با درایت آن بزرگواران، پس از واقعه جانسوز عاشورا، با سفارش به برگزاری «روضه‌­های خانگی» تکمیل شد تا خانه‌­های مسلمانان، به مکاتبی برای اشاعه روزافزون فرهنگ قرآن و عترت(ع) در سرتاسر جهان مبدل شوند.

باتوجه به این مهم سامانه جلسات خانگی قرآن اقدام به تولید محتواهایی کوتاه از کتاب «جلسات خانگی قرآن کریم» با هدف تبیین هرچه بیشتر جایگاه و اهمیت این جلسات کرده است. در ادامه برشی کوتاه از این کتاب با موضوع «کارکرد‌های مشاوره‌ای جلسات خانگی قرآن» آمده است.

انسان در عرصه‌های مختلف زندگی اغلب با موقعیت‌های متعارض تنش‌زا و چالش‌برانگیزی مواجه می‌شود که با سلامت روحی و روانی او ارتباط نزدیکی دارد. این مسئله نیاز به «مشاوره» را به‌ویژه در ابعاد خانوادگی و نیز در زمینه مسائل روحانی و معنوی گوشزد می‌کند.

جلسات خانگی قرآن به لحاظ دارا بودن تناسبات مکانی و موضوعی و نیز دارا بودن شرایط و بستر‌های بسیار مناسب فرصت فوق‌العاده‌ای برای ارائه مشاوره در ابعاد مختلف زندگی مهیا می‌کند.

از طرفی، مشاوره‌های خانوادگی در مورد مسائلی از قبیل انتخاب همسر و ازدواج، همسرداری، ارتباط با والدین، تربیت فرزند حل اختلافات خانوادگی، صله رحم، آیین همسایه‌داری و نیز مشاوره در مورد مسائل روحانی، شامل پاسخ‌گویی به مسایل دینی و معنوی، نیاز بسیاری از مخاطبان جلسات خانگی است.

آن‌چه نقش جلسات خانگی قرآن را از نظر کارکرد‌های مشاوره‌ای مهم و برجسته می‌نماید. ویژگی‌های منحصر به فرد جلسات خانگی است که بستر و شرایط مورد نیاز مشاوره را به خوبی فراهم می‌کند.

مشاوره به‌عنوان مجموعه فعالیت‌هایی که در جریان آن فردی را در غلبه بر مشکلاتش یاری می‌دهند، مستلزم برقراری رابطه مؤثر مشاور با فرد و نیازمند همدلی، صداقت خلوص نیت و احترام و اعتماد متقابل میان آنان است. 

بستر چنین ارتباطی در جلسات خانگی عموماً میان مربیان و قرآن‌آموزان فراهم است؛ به‌گونه‌ای که بسیاری از قرآن‌آموزان با اعتمادی که به اساتید قرآنی خود دارند، در مواقع لزوم به راحتی و به طور طبیعی با آنان به مشورت می‌پردازند؛ ضمن آن که شناخت‌های خانوادگی که اساتید مشاور در جلسات خانگی از قرآن‌آموزان عمدتاً محلی خود دارند، تأثیر مشاوره‌ها را به نحو چشمگیری افزایش می‌دهد.

همچنین، محیط آرام و صمیمی خانه، نقش مهمی در آماده کردن موقعیت مناسب برای مشاوره و ارتقای اثر بخشی آن ایفا می‌کند. از سویی، بسیاری از جوانان علاقه‌مند به جلسات خانگی در جست‌وجوی یافتن پاسخی برای شبهات و مشکلاتی هستند، که در مورد مسائل دینی اجتماعی و فرهنگی در ذهن دارند و چنانچه مشاوران خبره و متخصص در جلسات خانگی نیابند انگیزه‌ای برای حضور در این گونه جلسات پیدا نمی‌کنند.

مجموعه عوامل فوق‌الذکر، از ظرفیت بسیار مناسب جلسات خانگی قرآن، برای ارائه مشاوره‌های مختلف براساس آموزه‌های قرآنی و روایات اسلامی و در یک جمله«مشاوره‌های قرآنی» حکایت دارد که فعال نمودن و تقویت هرچه بیشتر این ظرفیت عظیم همت مسئولان را می‌طلبد. به این منظور، تربیت مشاوران زبده و کارآزموده قرآنی و هدایت آنان به سمت جلسات خانگی، به عنوان پایگاه‌های اصیل، قرآنی می‌تواند بسیار راهگشا باشد.

انتهای پیام