حضرت فاطمه(س)؛ كوثر نبوت، همسر امامت و مادر ولایت است

به گزارش ایکنا؛ در راستای سلسله رویدادهای علمی و فرهنگی سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاد دانشگاهی نشست رونمایی از کتاب «حضرت فاطمه(س)» عصر نخستین روز از سی‌وپنجمین نمایشگاه کتاب با حضور حجت‌الاسلام سیدرضا تقوی‌دامغانی، مشاور رئیس جمهور در امور روحانیت؛ حجت‌الاسلام سیدابراهیم موسوی، نویسنده و استاد حوزه علمیه قم؛ نوش‌آفرین انصاری، پژوهشگر؛ نویسنده و منتقد ادبی و استاد مهدی محقق، پژوهشگر؛ نویسنده و محقق کتب دینی و مذهبی به میزبانی مجمع ناشران انقلاب اسلامی برگزار شد.

کتاب «حضرت فاطمه(س)» تألیف «ملا بمانعلی» و فرزند ایشان «شیخ عباسعلی محقق واعظ دامغانی خراسانی» از محدثان سده چهاردهم هجری قمری در خطه خراسان است که اختصاص به زندگانی و فضایل حضرت فاطمه(س) بر پایه روایات اهل بیت(ع) دارد. آن دو در این کتاب علاوه بر تبویب روایات از منابع مختلف، برداشت و استظهار خویش از مجموع آیات و روایات را نیز ارائه داده‌اند.

ارزش علم عالَم هستی دارای احترام است

سخنران این مراسم حجت‌الاسلام والمسلمین تقوی، مشاور رئیس جمهور در امور روحانیت بود که در آغاز سخنان خود با اشاره به آنکه محتوایی که این نشست بر آن استوار است و محوری که از علم، دانش، عالم، اندیشه و اندیشمند برخوردار است؛ روح این جلسه را فرح‌بخش کرده است خاطرنشان کرد: نباید فراموش کنیم که عالم هستی چون حامل ارزش علم در ساحت تفکر دینی و اسلامی است به همین سبب دارای جایگاه احترام و تکریم است.

وی در ادامه با تأکید بر آنکه در روایات آمده که نشستن در حضور عالِم، غنیمت و فرصتی مغتنم و بزرگ به شمار می‌رود و ارزش یک انسان و عالم به این است که از علم، زبان و فکرش جامعه استفاده بهره ببرد تصریح کرد: این بهره بردن همان تمدنی است كه علم را می‌سازد و پیشرفت‌ها را حاصل می‌کند. نباید فراموش كنیم كه ارتقا و تعالی هر ملتی به شكل مستقیم در ارتباط و وابستگی با علم و عالم است. در این میان هر چه به اندیشمندان، صاحبان تفكر و عالِمان خود نزدیك شویم و از فیوضات آنها استفاده كنیم امری بدیهی است كه آن فضا و جریان ایجاد شده می‌تواند جامعه را به نقطه‌ای ارزشمند در حوزه تعالی سوق دهد.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین تقوی با تأكید بر آنكه آقای دكتر محقق از جمله فرزانگان و نادران ارجمند ایران‌زمین است كه طی سال‌ها خدماتش شاگردان متعددی را تربیت كرده است یادآور شد: وی از چهره‌های ارزشمند در حوزه فرهنگ و ایجاد تفكر در جامعه است و در مواجهه با او باید این تعبیر را به كار برد كه «شخص آقای دكتر محقق خود یك جریان علمی است». چرا كه او از خانواده‌ای سر برون آورده و رشد كرده كه خود آن خانواده نهادی علمی است.

وی افزود: جَد بزرگوار ایشان یکی از افتخارات ما دامغانی‌ها هستند. درست است «محقق خراسانی» در جوار مرجع نورانی حضرت رضا(ع) فعالیت می‌کردند و به «محقق خراسانی» مشهور شدند؛ اما ریشه در خاک پاک و سرزمین حاشیه کویر دامغان دارند. دامغان در حاشیه کویر قرار گرفته است. کویر جز نمک چیزی ندارد اما فرزندانی که آنجا تربیت می‌شود استعداد بسیار خوبی دارند. در این منطقه علمای فراوانی داشتیم، بر همین اساس اگرچه خاکش شور است اما انسان‌هایش شیرینند و آقای محقق یکی از این عزیزان است.

دامنی كه ما را پرورش داد، نمی‌گذارد زیر بار ظلم برویم

مشاور رئیس جمهور در امور روحانیت با اشاره به حضرت فاطمه(س) با تاکید بر آنکه ایشان شخصیتی ممتاز و محوری برای شناخت عصمت و طهارت شناخته می‌شود تصریح کرد: بر همین اساس است که برای ما فاطمه(س)، «ام ابیها» تعریف می‌شود. همین واژه «ام ابیها» در بطن و متن خود حرف‌های فراوانی دارد و می‌توان نقش حضرت را با تفكر بر این واژه درك كرد.

وی ادامه داد: حضرت فاطمه(س)؛ «كوثر نبوت»؛ «همسر امامت» و «مادر ولایت» است و به همین سبب است كه صدیقه طاهره(س) را حلقه‌ وصل می‌دانیم. ائمه(ع) ما آنگونه كه خود گفته‌اند هرچه دارند از فاطمه(س) دارند. آنچه در صحرای كربلا با تمام عمق و وجودش به وقوع پیوست؛ شعله و شعشعه‌ای از مشعل فروزان حضرت فاطمه اطهر(س) است. امام حسین(ع) فرمود «دامنی كه ما را پرورش داد، نمی‌گذارد تا زیر بار ظلم برویم.» باید بر این مهم اشراف داشت كه در نهایت، به سامان رسیدن غایت این دنیا از حضرت فاطمه(س) و فرزندی است كه از تبار او می‌آید. همه ما منتظر ظهور حضرت حجت(عج) هستیم.

حجت‌الاسلام و المسلمین تقوی در ادامه سخنان خود رویكردی در مقام منتقد ادبی در كلامش گرفت و گفت: پیشنهادم این است كه برای چاپ‌های بعدی این اثر برخی از روایت‌ها ترجمه شود تا اهالی علم، طلاب و حوزویان بتوانند در بهره‌برداری از این كتاب بیشترین استفاده و فایده را ببرند. رویكرد دوم هم این است كه با وجود چاپ متبوع این اثر، می‌توان آن را در قالب دو مجلد به دوستداران و محبان اهل بیت(ع) ارائه كرد.

مشاور رئیس جمهور در امور روحانیت درباره استاد مهدی محقق با تأكید بر آنكه جامعیتی كه در شخصیت ایشان وجود دارد امروز كمتر در محیط‌های دانشگاهی دیده می‌شود یادآور شد: در مواجهه با برخی اساتید به وضوح درمی‌یابیم تا آنها ادبیات دینی را با رویكرد و نگرش حوزوی به اشراف ننشینند، نمی‌توانند در تجزیه و تحلیل بسیاری از مسائل فرهنگی كار را پیش ببرند. اما استاد محقق از جامعیتی والا برخوردار است كه حتی علمای اسلام‌پژوه در خارج از كشور نیز از حضور او به بهترین نحو استفاده كرده‌اند. كلام پایانی من در مواجهه با این كتاب آن است كه كتاب «حضرت فاطمه(س)» به وضوح به ما نشان می‌دهد یك واعظ حدود صد سال قبل چه گفته و امروز به خطبا می‌آموزد كه هم‌مسلكان آنها و خطیبان یك قرن پیش با چه دستان پُری پا به منبر می‌گذاشتند.

اهمیت تجلی و تبلور روح و قلم مؤَلف

حجت‌الاسلام والمسلمین موسوی سخنران بعدی در این مراسم بود که سخنان خود را با خواندن این بیت از حضرت سعدی با این مضمون «همه عمر برندارم سر ازین خمار مستی/ که هنوز من نبودم که تو در دلم نشستی» آغاز کرد و گفت: در این جلسه شاهد رونمایی کتابی هستیم که هم از جهت «مولِف» (گردآوری و مصاحبه‌کننده) و هم از جایگاه «موَلف» دارای ارزش والایی است.

وی با اشاره به آنکه اگر به کتاب از منظر علمی با محوریت مبانی «اصول علل اربعه» نگاه کنیم؛ مداقه ما بر کتاب بر دو کلمه و دو رکن استوار می‌شود گفت: این همان روح و قلم مؤلف اثر است که تجلی و تبلور آن را در کتاب می‌توانیم به‌وضوح ببینیم.

این استاد حوزه علمیه قم با تأکید بر آنکه کتاب معظم «حضرت فاطمه(س)» یادگاری ماندگار از دو تن از نامداران و صاحبان فکر و اندیشه سرزمینمان است، خاطرنشان کرد: هر دوی این بزرگواران صاحب اندیشه، بینش و نگرش علمی و اهل دین‌مداری بودند. نباید این را فراموش کنیم که اصل این کتاب از آن زنده‌نام «ملا بمانعلی» است که زنده‌یاد «شیخ عباسعلی» کار تصحیح و ویراستاری آن را انجام داده است.

ارجاع به جایگاه والای شناخت «فقه زهرای اطهر(س)»

حجت‌الاسلام والمسلمین موسوی ضمن تقدیر از جهاد دانشگاهی و سازمان ترویج مطالعه و نشر این نهاد انقلابی در راستای آراستن این اثر گران‌سنگ به زیور طبع یادآور شد: مقدمه‌هایی که آقای دکتر محقق برای این کتاب و کتاب «جنت الناجی» قلمی کرده از آن دست آثار خواندنی است. مقوم قلم او روح این کتاب است که نمی‌توان به‌سادگی از کنارش گذشت.

این نویسنده و مدرس حوزه علمیه با تأکید بر آنکه صحبت کردن از مباحث حضرت راضیه مرضیه، صدیقه طاهره، فاطمه اطهر(س) از آن دست مباحث عمیق است که تنها نمی‌توان در قالب نقل تاریخی بر آنها نگریست؛ چرا که نگاه به چنین بزرگ بانویی باید از وجوه مختلف مورد رصد قرار گیرد، خاطرنشان کرد: عده‌ای از راقم آثار در روایت حضرت تنها بر نگاه تاریخی استوار بودند و نقل خود را بر مدار نگرش تاریخی قرار داده‌اند که آن آثار در جای خود ارزشمند هستند؛ اما آنچه به خط تمییز این کتاب با دیگر آثار منتج شده به روح جاری در آن و عنوانی که در بطن این اثر نهفته و همان بحث «فقه زهرای اطهر(س)» است ما را ارجاع می‌دهد.

درخت انسانیت را از ریشه آبیاری کنیم

حجت‌الاسلام والمسلمین موسوی با اشاره به آنکه وقتی از کلام اهل‌بیت(ع) استفاده می‌کنیم و بنا داریم تا از حیث «ذاتی» و «وجودی» خود را به آن حضرات در حوزه اندیشه نزدیک کنیم به‌وضوح درمی‌یابیم که مسئله فقه، خود متکلم امری با جایگاه و اهمیت بالا است ادامه داد: در این کتاب معظم به زیبایی به «فقه الزهرا(س)» اشاره شده است. تمام افرادی که دست‌اندرکار نشر این کتاب بودند در کنار تأکیدی که بر نقل روایات داشته‌اند از دیدگاه فقهی نیز در این حوزه ورود کرده‌اند.

این مدرس حوزه علمیه قم با اشاره به آنکه نویسندگان این اثر توجه بالا و والایی به شأن مقام ولایت داشتند تصریح کرد: روح این کتاب، روح آمیخته با فقه است و فراموش نکنیم برای ایجاد جامعه دینی و متدین لازم است پیش از آنکه به فقه کلام اهل بیت(ع) برسیم به فقه متکلم برسیم. به بیان ساده آنکه باید به فقه وجودی این بزرگواران نزدیک شویم. مولفه و مسئله‌ای که کمتر در حوزه آثار پژوهشی و نگارشی بر آن تاکید شده است. اگر بر مراتب حیث «وجودی» اهل بیت(ع) بیشتر کار کنیم در حقیقت درخت انسانیت را از ریشه و نه از شاخه آبیاری کرده‌ایم.

حجت‌الاسلام والمسلمین موسوی با اشاره به آنکه در حوزه اندیشه با محوریت حضرت فاطمه(س) باید بر شأن حضرت و ارتباط ایشان با خدا؛ پیغمبر(ص)؛ حضرت علی(ع) و کل دایره ارتباطی حضرت با ائمه اطهار(ع) به شکل کاملی مداقه کنیم افزود: در مباحث «حکمی»، رویکردی با این مؤلفه وجود دارد که وقتی شاهد وسعت وجود هستیم باید در مواجهه با آن «هم‌یابی» مسئله کاسته شود. وقتی می‌گوییم خدا کفو ندارد و فقط یک فرد می‌تواند همتای حضرت فاطمه(س) شود، منظورمان دلیل آفریدن امیرمؤمنان برای صدیقه طاهره(س) است.

این مدرس حوزه علمیه در پایان با تأکید بر آنکه تمامی مطالب گفته ‌شده بر لزوم درک وجود نازنین حضرت راضیه مرضیه(س) استوار است خاطرنشان کرد: باید به این درک برسیم که حضرت از نظر جایگاه، شأن و مرتبه وجودی در نظام مطلقه هستی از چه جایگاهی برخوردار است. در این‌ میان نقش‌آفرینی کلام ایشان در دو علم اصول و اخلاق برای ما که نقش مباحث حکمی را ایفا می‌کند.

همه قبیله من عالمان دین بودند

در پایان مراسم و پیش از رونمایی از کتاب «حضرت فاطمه(س)»؛ استاد مهدی محقق در سخنان کوتاهی گفت: بسیار خوشوقت هستم که در این مجلس شریف حاضر شده‌ام. یادی از اجداد ما که از خطه مقدس دامغان و مشهد مقدس بودند شد. به قول معروف همه قبیله من عالمان دین بودند و افتخار من این است که دنباله‌روی آنان هستم. شاکرم که محمود ما نیز همین مسیر را دنبال کرده و طی می‌کند. امیدواریم نسل‌های بعدی ما نیز خادمان علم و دین باشند.

وی ادامه داد: کتابی که امروز رونمایی شد کتاب بسیار ارزنده‌ای به نام حضرت صدیقه طاهره(س) است. امیدواریم آیندگان ما بتوانند به نحو کافی و وافی خاندان پیغمبر اکرم(ص) را معرفی کنند. بسیار خوشحال هستم که در این مجلس حاضر شدم و صحبت از بزرگان گذشته به میان آمده است. از جهاد دانشگاهی نیز سپاسگزارم که مقدمات این مجلس را فراهم کردند؛ همچنین از فرزند عزیزم محمود محقق که کوشش او موجب برپایی این مجلس شده است نیز تشکر می‌کنم.

انتهای پیام