شیرودی؛ الگوی بارز غیرت ملی است + فیلم

امروز سالروز شهادت علی‌اکبر شیرودی قهرمان ملی این سرزمین است. این قهرمان‌ ملی در روزهای نخستین جنگ با ایثار و شجاعت خود مرزهای این سرزمین را از آسیب دشمن در امان نگاه داشت.

از این قهرمان، هم‌اکنون فیلمی با عنوان «آسمان غرب» روی پرده است که ایکنا با محمد عسگری کارگردان آن گفت‌وگویی انجام داده است.

ایکنا – در ابتدای این گفت‌وگو پیرامون چرایی و چگونگی ساخت «آسمان غرب» بگویید و بفرمایید آیا قبل از ساخت این فیلم اطلاعات دقیقی پیرامون شهید شیرودی داشتید؟
 
آشنایی من با این شخصیت، مانند بسیاری از مردم عادی بود. من وی را قهرمانی می‌دیدم که در زمان جنگ رشادت‌های فراوانی انجام داده است. وقتی از سوی تهیه‌کننده برای ساخت «آسمان غرب» دعوت شدم شروع به تحقیق دقیق پیرامون این شخصیت کرده و هم‌زمان با همرزمان، خانواده و دوستان او گفت‌وگو کردم. این شخصیت در ابتدای جنگ در مقابل دستور رئیس‌جمهوری وقت (بنی‌صدر) ایستاده و به اتفاق هم‌رزمانش در مقابل دشمن می‌ایستد. همین مسئله نشان‌دهنده جسارت و شجاعت این قهرمان ملی است.
 
«آسمان غرب» تلاش می‌کند واژه غیرت را به طور کامل در شهید شیرودی متبلور کند؛ غیرتی که در حوزه‌های خانواده، وطن، مردم، انقلاب، امام(ره) و… نمود پیدا می‌کند. بخشی دیگر از تحقیقاتم شکل کتابخانه‌ای داشت. یعنی در سندها و گزارشاتی که از عملیات‌ها بر جامانده به قهرمان فیلمم نزدیک شدم. نکته جالب در مسیر تحقیقی فیلم این بود، وقتی با مردمی که شیرودی را می‌شناختند حرف می‌زدم به پهنای صورت اشک می‌ریختند، زیرا معتقدند آب‌وخاکی که در اختیار دارند وامدار شهدایی نظیر شهید شیرودی است.
 
ایکنا – نکته جالب درباره تصویرسازی شما از شهید شیرودی در «آسمان غرب» به واقعی بودن آن مربوط می‌شود. پیرامون این موضوع توضیح دهید.
 
در ابتدای روی این مسئله تأکید داشتم قهرمانی که در فیلم نشان می‌دهم مورد پسند جوانان و نوجوانان باشد. در این میان تمام تلاشم این بود تا قهرمان فیلمم از کلیشه‌های رایج دور بماند. فکر می‌کنم در رسیدن به این خواسته نیز تا حدودی زیادی موفق بودم زیرا در اکران‌های مردمی به وضوح این اشتیاق را در تماشاگران می‌دیدم.
 
نکته آزار‌دهنده‌ای که در این میان وجود دارد برخورد بدی است که با این دست آثار صورت می‌گیرد؛ اتفاقی که برای فیلم «غریب» و… نیز رخ داد البته اگر مقام معظم رهبری از «موقعیت مهدی» تمجید نکرده بودند مطمئناً برای این فیلم هم رخ می‌داد. این غرض‌ورزی‌ها از آنجا شکل می‌گیرد که مغرضان به دلیل اینکه نمی‌توانند از فیلم ایراد فنی بگیرند این موضوع را مطرح می‌کنند که اثر معنویت لازم را ندارد! برای انتقادات خود از شاخصه‌های دهه 60 مثال می‌زند. در حالیکه تکرار  موضوعاتی که آنها روی آن تأکید دارند باعث شده مخاطب نسل جوان از تولیدات دفاع مقدسی دور شود.
 
در «آسمان غرب» سعی می‌شود به مناسک و فرایض دینی هم نگاهی جدید و نو شود. برای مثال به صحنه نمازخواندن شیرودی و هم‌رزمانش کنار هلی‌کوپتر آماده پرواز اشاره می‌کنم. این تصویر نشان می‌دهد قهرمان شجاع فیلم با اتکا به نیروی الهی به جنگ دشمن می‌رود و انگیزه شخصی در این رابطه ندارد. این بحث اعتقادی فیلم است.
 
اما در بحث مکتبی فیلم هم می‌بینیم شیرودی در زمان پرواز عکس امام (ره) را به شیشه هلی‌کوپتر چسبانده و به آن هویت می‌دهد. تمام این موضوعات را به زبان سینما بیان کرده و هیچگاه آن را در فیلم خود فریاد نمی‌زنم. من قهرمان خود را عملگرا نشان دادم برخلاف بسیاری از کارهای رایج این حوزه که قهرمان سر افتاده دارد تا به اصطلاح حجب حیای خود را نشان دهد. این ویژگی نیز سلیقه شخصی من نیست بلکه تکیه بر واقعیت دارد. برای اثبات کافی است زندگی شهدا را مطالعه کنید تا متوجه این موضوع شوید.

 با وجود هجمه‌هایی که به این فیلم وارد شده مطمئن هستم مردم این فیلم را دوست خواهند داشت و با آن ارتباط برقرار خواهند کرد. این فیلم نمی‌خواهد از شیرودی قهرمانی از جنس جیمز باند تصویر کند، بلکه تمام همتش این است قهرمانی را به مردم عرضه کند که باورپذیر بوده و آن را درک کنند. وقتی از مردم سخن می‌گویم منظورم بیشتر جوانان هستند. ما درباره جوان و اهمیت دادن به آنها زیاد حرف می‌زنیم اما در عمل به سلیقه آنها احترام نمی‌گذاریم. به همین دلیل برخی منتقدان این فیلم که جوانی آنها به دهه‌های پیش برمی‌گردد نسبت به «آسمان غرب» عکس‌العمل منفی از خود نشان می‌دهند.
 
ایکنا – در انتهای این گفت‌وگو درباره اکران و شرایطی که برای نمایش این فیلم به لحاظ تبلیغی فراهم شد، اشاره‌ کنید.
 
وقتی تمام سیستمی که سینما را اداره می‌کند در حال آموزش تماشاگر به سمت فیلم‌های کمدی است، پرواضح است تمام امکانات تبلیغی و اکران به سمت این دست آثار خلاصه می‌شود. وقتی به «آسمان غرب» سیمرغ بخش اراده ملی داده می‌‌شود چرا حمایت از آن شکل ملی ندارد؟ تیزرهایی که از این فیلم پخش شد هم شکل مطلوبی نداشت و به شکلی محدود و بدموقع هم پخش شد. درباره اکران فیلم هم باید بگویم سانس‌های خوبی برای فیلم در نظر گرفته نشد درحالی‌که این فیلم اثری سیاسی نیست بلکه در پی بیان سخنی ملی است.
 
این فیلم برای ارتش است حتی می‌توان گفت «آسمان غرب‌» نخستین اثری است که بعد از سال‌ها تمام بخش‌هایش به ارتش مربوط می‌شود. برای همین این توقع وجود دارد که ارتش خود حامی این کار باشد ولی آنها نیز در این رابطه سهل‌انگاری انجام می‌دهند.

داوود کنشلو

انتهای پیام