ملاحظات در تربیت دینی فرزندان

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، محمدعلی انصاری صاحب تفسیر مشکاة و مفسر قرآن، در نشست مجازی که امروز 20 اردیبهشت‌ماه با موضوع «حقوق فرزندان» برگزار شد، اظهار کرد: گاهی والدين به حقوق فرزندانشان بی‌توجه اند و به تعبير عرفی، «دق دل» خود را بر سر آنان خالی می‌کنند و چون ديواری کوتاه تر از ديوار فرزندان نمی‌یابند، آنان را آماج توهين و تندی و بدخلقی خود قرار می‌دهند. حال آنکه طبق تعالیم اسلامی، حقوق والدین و فرزندان امری دوسویه است و والدین در کنار حقوقی که دارند، وظایفی نیز در قبال فرزندان خویش بر عهده دارند که سوگمندانه گاه با برخی غفلت‌ها و ندانم‌کاری‌ها ناديده گرفته می‌شود. 

وی بیان کرد: یکی از مهم‌ترین اسناد و منابع این حقوق، «رساله حقوق » امام سجاد(ع) است که در آن درباره حقوق فرزند می‌فرماید: «و اما حق فرزندت اين است كه بدانی كه او از تو است و در نیكی و بدی در اين دنيا به تو وابسته است و تو مسئول آن چيزی هستی كه در حق او به عهده گرفته ای. اين وظايف عبارت اند از: نیکو ادب كردن و هدايت او به سوی پروردگار عزوجل و ياری كردن او در فرمان برداری از خداوند؛ پس در حق فرزند همچون كسی رفتار كن كه بداند در نیکی به فرزند پاداش خواهد گرفت و در بدرفتاری با او به کیفری بد دچار خواهد شد.»

انصاری گفت: چهار ملاحظه در تربیت دینی فرزندان وجود دارد که در رشد فرزندان بسیار حائز اهمیت است. اولین ملاحظه در خصوص شخصیت‌بخشی است که در آن شخصیت‌دهی به متربی بسیار مهم است. خداوند در آیه 70 سوره «اسراء» فرموده است: « وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَىٰ كَثِيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلًا؛ و محققا ما فرزندان آدم را بسیار گرامی داشتیم و آنها را (بر مرکب) در برّ و بحر سوار کردیم و از هر غذای لذیذ و پاکیزه آنها را روزی دادیم و آنها را بر بسیاری از مخلوقات خود برتری و فضیلت کامل بخشیدیم.» بنابراین آیه انسان کرامت دارد و باید شخصیت آن به درستی تربیت شود و شکل گیرد و سه چیز شخصیت‌بخشی انسان را دچار انحراف می‌کند که آنها شامل تمسخر، ناسزا گفتن و سرزنش است که اگر توسط والدین صورت گیرد، شخصیت فرزند را بسیار خرد می‌کند.

صاحب تفسیر مشکاة ادامه داد: دومین ملاحظه در خصوص آسان‌گیری در تربیت است زیرا پدر و مادر باید مراقب باشند تا در محتوای پیاده‌سازی تربیت فرزندان سخت‌گیری نداشته باشند و زندگی را برای آنها تسهیل ببخشند. سومین مورد این است که والدین باید بیان لطیف داشته باشند و با مدارا با فرزندان خود رفتار کنند. چهارمین ملاحظه هم در این موضوع اجتناب از جبر توسط پدر و مادر است و والدین باید از جبر و زور اجتناب کنند و به اختیار فرزندان خود احترام بزارند.

انتهای پیام