انقلاب اسلامی خمینی کبیر(ره) به ساختار نظام بین‌المللی راه یافته است

به گزارش ایکنا، بلال اللقیس، متولد ۱۹۷۷ در بیروت فارغ‌التحصیل ریاضیات محض از دانشگاه لبنان است. وی دکترای خود را در رشته علوم سیاسی دانشگاه لبنان اخذ کرده و علاوه بر پژوهش‌های سیاسی و اجتماعی،  استاد دانشگاه و تحلیلگر و ناظر سیاسی در عرصه بین‌‌الملل است.

بلال اللقیس طی سخنانی در سمینار گفت‌وگوهای بین‌المللی «گفتمان توحیدی ـ اخلاقی امام خمینی(ره) در دنیای معاصر؛ دستاوردها و آینده فرارو» که امروز جمعه، 12 خرداد در آستانه سی و چهارمین سالروز ارتحال بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی(ره) برگزار شد، سخنان خود را در قالب ویدئو کنفرانس با موضوع «اندیشه امام خمینی و نظم بین‌المللی معاصر» ارائه داد، متن کامل سخنرانی وی در ادامه می‌آید:

به نام خداوند بخشنده  و مهربان

سپاس خداوندی که پرودگار جهانیان است و سلام و صلوات بر سید و پیامبر ما و رهبر و معلم ما، ابی‌القاسم محمد(ص) و خاندان پاک و مطهرش و برگزیدگان وی.

خدمت همه مسئولین و اندیشمندان حاضر در نشست سلام عرض می‌کنم.

ما به خودمان و ملت عزیز ایران و رهبری عظیم‌الشأن و باایمان و مخلص و همه آزادگان و مؤمنین و حامیان مقاومت سالروز ارتحال رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران را تسلیت عرض می‌کنیم، این رهبر الهی و ربانی که انقلابی را نه تنها برای تشکیل جمهوری اسلامی در ایران به وجود آورد بلکه انقلاب او منطقه و جهان را متحول کرد و از درگاه خداوند متعال می‌خواهیم که خداوند طول عمر رهبر حکیم انقلاب اسلامی را بیافزاید و برای همه رهبران و مسئولین نظام جمهوری اسلامی ایران و جبهه مقاومت عمر بابرکت توأم با سلامتی آرزومندم.

امروز در شرایطی من در این گردهمایی خدمت شما هستم که می‌دانم برنامه شما فشرده است اما علاقه‌مندم خدمت شما اندیشمندان و صاحب‌نظران و نخبگان در زمینه‌های مختلف اجتماعی سیاسی، تربیتی و فرهنگی عرائضی داشته باشم که سعی می‌کنم بسیار خلاصه به آن بپردازم.

این موضوع روز به روز بیشتر و بیشتر آشکار می‌شود و ما همواره آن را بر زبان می‌آوریم و بیان می‌کنیم که در خصوص انقلاب اسلامی امام خمینی و بهتر بگوییم رهبر ما هر چقدر که از نظر زمانی جلوتر می‌رویم ابعاد و حقایق و ویژگی‌های این پیشوای ربانی و گامی که او برداشت و انقلابی که او ایجاد کرد، بیشتر درک می‌کنیم یعنی انقلابی که بنیان آن را گذاشت و دستاوردهایی که تا به امروز برای ما داشته است، با گذر زمان بیش‌تر ابعاد آن روشن می‌شود؛ از همین هر چه بیشتر می‌گذرد ما دیدگاه‌های امام خمینی را نسبت به حرکت و انقلابش و تحولاتی که با این انقلاب رقم خورد، بیش‌تر می‌فهمیم و ان شا الله به اذن پروردگار تحولاتی را هم در آینده پیش رو داشته باشیم.

امروز تحولاتی در ساختار نظام بین‌المللی رخ داده است و این تحولی که انقلاب اسلامی به طور مستمر در ساختار نظام بین‌المللی ایجاد کرده است انقلابی پابرجاست که هیچ گاه متوقف نشده و ان شاء الله متوقف هم نخواهد شد.

همه ما می‌دانیم و می‌شناسیم که نظام جهانی مراحل انتقال به نظام چند قطبی را طی کرده است. در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم نظام جهانی به نظام دو قطبی منتقل شد تا زمانی که اتحاد جماهیر شوروی از هم فروپاشید. سپس نظام تک‌قطبی ایجاد شد، اما اگر از این روند عبور کنیم امروز باید اعتراف کنیم که دوره نظام تک‌قطبی برچیده شده است.

امروز می‌توانیم بگوییم که دنیا به سمت یک ساختار بین‌المللی جدید رفته است که در واقع آن را نظام چند قطبی آن گونه که برخی ادعا می‌کنند نمی‌نامیم و آن را نظام دو قطبی چین و آمریکا هم نمی‌خوانیم، زیرا مسئله پیچیده‌تر است. من می‌خواهم بگویم ناظر بر روند نظام بین‌المللی امروز می‌تواند آنچه را که انقلاب اسلامی از زمان آغاز آن و در طول این چهار دهه ایجاد کرد، درک کند.

در واقع انقلابی که امام خمینی(ره) بنیان گذاشت انقلابی بود که ساختار نظام بین‌المللی را اصلاح کرد. آری انقلابی که توسط امام خمینی با اصول و ارکان فرهنگی به راه افتاد، این مسئله اساسی را تثبیت کرد که در این دنیای امروز با تنوع هویت‌های خود، انقلاب اسلامی هویت خود را بر آنها اعمال کرده است، به نحوی که به عنوان یکی از بارزترین هویات در سطح جهانی شناخته می‌شود.

امروز شاید خطیرترین موضوع در سطح جهان این است که باید نظام بین‌المللی را از طریق لایه‌های آن ببینیم  و بررسی کنیم که یک لایه آن فرهنگی است. یک لایه اقتصادی است یک لایه آن نظامی است و یک لایه آن هم سیاسی و راهبردی است.

می‌توانم ادعا کنم که انقلاب اسلامی به ساختار نظام بین‌المللی راه یافته است تا جایی که امروز به یکی از وزنه‌های مهم دنیا در سطح هویت فرهنگی دست یافته است، هویتی که امام خمینی(ره) بنیان آن را گذاشت و امروز از موقعیت مهم و تاثیرگذاری در سطح منطقه و جهان برخوردار است و این یعنی انقلاب اسلامی در نظام فرهنگی جهان اصلاحات ایجاد کرده است.

دیدگاه امام خمینی(ره) همواره این بوده است که ایجاد اصلاحات در زمینه فرهنگ اسلامی اصلاحات در زمینه‌های دیگر را به همراه می‌آورد از همین رو امروز وقتی به جمهوری اسلامی و جایگاه و ویژگی‌های آن می‌نگریم متوجه می‌شویم که ایران  و انقلاب اسلامی در سطح راهبردی هم با پیشرفت ترقی همراه بوده است به نحوی که به یک قدرت منطقه‌ای بزرگ تبدیل شده است.

امروز ملت بزرگ و عزیز جمهوری اسلامی به تعبیری به زمان برداشت نزدیک شده‌اند، البته اگر نخواهیم بگوییم که همین الان به زمان برداشت نرسیده باشند. امروز همان طور که می‌دانید و دنبال می‌کنید آمریکا خود تلاش می‌کند به برجام و توافق با گروه 5+1 بود بازگردد و قدرت‌های بزرگ نظیر روسیه و چین و بقیه کشورها به ارتباط با ایران  نیاز دارند، زیرا ایران امروز به تعبیری ریه‌ای است که دنیا با آن نفس می‌کشد از همین رو از وزنه و نقش مهمی در سطح جهانی برخوردار است. در همین راستا اگر ما امروز می‌گوییم زمان برداشت فرارسیده است، یعنی در معنای نزدیک آن ایران به عنوان یک قدرت بزرگ در سطح راهبردی و سیاسی وارد نظام بین المللی شده است و این جهش و ارتقایی بی نظیر در مسیر انقلاب اسلامی از آغاز تاکنون است.

انقلاب اسلامی ایران در وهله نخست یک قدرت اصلاح کننده فرهنگ در سطح هویت‌های فرهنگی جهان بوده است و  البته که ساختار فرهنگی هم یک اصل اساسی و مهم شمرده می‌شود، اما امروز بعد از گذشت چهار دهه ایران به یک قدرت منطقه‌ای بزرگ در سطح سیاسی و راهبردی نیز تبدیل شده است.

همین امر بر ما لازم می‌کند که درباره موضوع مهمی بحث و گفت‌وگو کنیم که تجربه جمهوری اسلامی بنیان آن را در سطح ساختار نظام بین‌المللی گذاشت. هنگامی که ما از نظام چند قطبی صحبت می‌کنیم منظورمان یک زمینه فرهنگی واحد است که در نظام جهانی اعمال شده است. همان طور که وقتی از نظام دو قطبی می‌گوییم هم یعنی یک زمینه فرهنگی و ارزشی واحد که به نظام بین‌الملل اعمال شده است؛ اما امروز این انقلاب اسلامی ایران که در ساختار بین‌المللی جدید نفوذ کرده و جلوه‌های آن نمودار شده است، تحولاتی گسترده‌تر از تحولات در مفاهیم فرهنگی تا سیاسی ایجاد کرده آن هم ناشی از اتحاد بین رهبری با ملت و همچنین به دلیل موقعیت ژئوپلیتیک مؤثر ایران است و از همین روست که جمهوری اسلامی ایران امروز از موقعیت یک قدرت منطقه‌ای بزرگ برخوردار شده است.

ما در صحنه بین‌المللی برای مرحله پیش رو خواهیم دید که تجربه انقلاب اسلامی در ایجاد مفاهیم سیاسی نقش خواهد داشت، آن هم بر مبنای ساختار و اصول و ارکان فرهنگی انقلاب که امروز ما را به یک قدرت منطقه‌ای بزرگ تبدیل کرده است و جایگاه یک قدرت اصلاح کننده را در سطح نظام چند قطبی فرهنگی حاکم بر جهان را به انقلاب داده است.

ارزش‌های سیاسی جدیدی که بر اساس انقلاب اسلامی و ارکانی که امام خمینی پایه‌گذار آن بود ایجاد شده این است که انسجام و پیوندی را در سه سطح گفتمان به وجود آورد که در تاریخ بشریت کم‌نظیر بوده است؛ نخست گفتمان استقلال به عنوان ساختار اساسی، محوری و مرکزی و اتکا به خویشتن، دوم؛ گفتمان حمایت از آرمان فلسطین و تلاش برای پیروزی فلسطین و سوم؛ گفتمان یاری مستضعفین است. این نظام تکاملی بین سه گفتمان مذکور را هیچ قدرتی در جهان امروز نتوانسته است  تا این اندازه موفق و کارآمد ارائه کند آن هم در مدت زمانی کوتاه از لحاظ زمان‌هایی که جوامع و ملت‌ها برای دستیابی به تحولات نیاز دارند، اما انقلاب اسلامی ایران توانست در ابتدا تحت رهبری امام خمینی(ره) و سپس امام خامنه‌ای(ره) این نظام سه بعدی گفتمان خود را پیش ببرد و این توفیق خاصی است.

از همین رو شاهدیم که امروز بسیاری از کشورها از جمله آمریکا در ایجاد انسجام بین ارکان نظام گفتمانی خود با بحران و مشکل مواجه هستند. در خصوص آمریکا این کشور نتوانسته است بین استقلال قومی خود و حمایت از رژیم صهیونیستی و گفتمان مد نظر خود در اعمال استکبار و سلطه بر جهان تناسبی ایجاد کند.

امروز ایالات متحده با وضعیت آشفته و سردرگمی برای پایبندی به گفتمان خود روبروست؛ در حالی که جمهوری اسلامی در دستیابی به آرمان‌های خود و تثبیت گفتمان به موفقیت‌های بزرگی دست یافته است و این امر اسرار و ویژگی‌های خاص خود را دارد که تنها با شناخت امام خمینی(ره) آشکار می‌شود.

نکته دوم و حائز اهمیت این است که انقلاب اسلامی ایران الگو و نمونه‌ای تازه در مفهوم حاکمیت ارائه کرده است؛ اما مفهوم حاکمیت چیزی که در کشورهای جهان اسلام و اصطلاحات آنها رایج بوده نیست. انقلاب اسلامی توانست که  از موضوع حاکمیت ابعاد مثبت را بر اساس ارزش‌های دینی و اسلامی و انسانی برگیرد. علما و اندیشمندان ما می‌دانند که ایده حاکمیت در شرایط خاصی  در اروپا ایجاد شد، به نحوی که آن را با ارزش‌های لیبرالیسم تلاقی دادند و برداشت از آن عدم مسئولیت‌پذیری در قبال دیگران در خارج از مرزها بوده است و از همین رو حاکمیت در اروپا به این معناست که من باید این گونه اندیشه کنم که خودم اولویت دارم از همین رو وجه منفی مفهوم حاکمیت نزد آنها این است که اصلا یک جامعه یا یک ملت نقش یا مسئولیتی در قبال دیگران ندارد و اصلا این سوال که مسئولیت یک جامعه در قبال دیگران چیست در اندیشه حاکمیت نزد آنها مطرح نیست.

اما با همت امام خمینی وجه مثبت تجربه حاکمیت در ایران و با پیروزی انقلاب اسلامی محقق شد که توانست مفهوم حریم خصوصی مرتبط با واقعیت وطن و وطن‌دوستی و صیانت از وطن  را با حس مسئولیت‌پذیری در قبال دیگران گره بزند. یعنی حکومت و ملت ایران با همه چالش‌هایی که در طول این چهار دهه تحت تأثیر فشارهای غربی و آمریکایی متحمل شدند اما توانستند مفهوم حاکمیت را از سطح مسائل داخلی فراتر برده و الگوی جدیدی را پایه‌گذاری کنند آن هم بر اساس این ایده که عموم ما در قبال دیگران در خارج از مرزهایمان مسئولیت داریم.

از همین رو باید گفت انقلاب اسلامی ایران بین دو ایده و دو مفهوم ارتباط ایجاد کرد لذا می‌بینیم امروز این تجربه انقلاب اسلامی، محور مقاومت را ارائه داده است، اما نه مثل کاری که آمریکا انجام داده و ناتو را تقدیم کرده است. در خصوص آمریکا این کشور به دنبال سلطه‌جویی بر دیگر کشورها از کشورهای اروپایی و غیراروپایی است و در واقع این آمریکاست که سیاست‌های کشورهای عضو ناتو را معین و ترسیم و به آنها امر و نهی می‌کند؛ اما انقلاب اسلامی ایران تجربه‌ای به نام محور مقاومت را تقدیم کرده است که هر کدام از عناصر تشکیل دهنده آن استقلال خود را دارند، اما در آرمان‌هایشان با یکدیگر مشترکند و این امر یعنی انقلاب اسلامی ایران فهم جدیدی از مفهوم حاکمیت ارائه کرده است  و فهم جدیدی از رابطه بین حاکمیت با دنیای بیرون از مرزها ارائه کرده است آن هم با تشکیل جبهه مقاومتی که امروز در همه عرصه‌ها ارتقا و اقتدار پیدا کرده است و نقش مهمی در سطح جهان یافته است، زیرا گرایش و خط مشی خاصی در مدیریت بین‌المللی دارد که از جمله دو یا سه خطی مشی خاص سراسر جهان در برخورد با ایده حاکمیت و پذیرش مسئولیت‌های خارجی  قرار دارد و توانسته است ارکان جبهه مقاومت را به شکلی راهبردی به هم پیوند دهد.

من معتقدم امروز بیش از هر زمان دیگری این ویژگی‌ها و خصوصیت‌های عملی دستاوردها و موفقیت‌های انقلاب اسلامی ایران را افزون بر خصوصیت‌های نظری آن درک می‌کنیم، علاوه بر برنامه‌ریزی و تفکر و آینده‌نگری که این انقلاب به همراه داشته است.

ما مرحله جدید بین‌المللی را پیش رو داریم و در حال عبور از گردنه‌ای هستیم که بعد از آن ان شا الله ملت ایران و محور مقاومت در آن از موقعیت پیشرفته در سطح ساختار بین‌المللی جدید برخوردار خواهد شد و زمان برداشت نزدیک است و این ملت نتیجه صبر و بردباری و اخلاص خود را خواهد دید و ما شاهد صبر و حمایت آن از حق و حقیقت بوده‌ایم و لحظه برداشت بزرگ این بردباری نزدیک است و در نتیجه آن ایران و ملت آن به موقعیتی در سطح جهانی دست می‌یابند که همان طور که امام خمینی(ره) فرمودند ما به عنوان اهل ایمان، اهل اسلام و اهل تقوا شایسته است که جایگاه بلندی داشته باشیم و جایگاه رفیعی را کسب کنیم  و ان شا الله به این مهم دست خواهیم یافت و آن تجربه را با یاری خدا ارائه خواهیم داد که تجربه‌ای که متفاوت با چیزی است که ما در سطح مادی، لیبرالی و لیبرال دموکراسی شاهد بودیم، ایدئولوژی‌هایی که شکست خود را در پاسخ به خواسته‌ها ثابت کرده است و بلکه یک خط مشی و گفتمان خاصی را به منصه ظهور گذاشت  که موفقیت‌های بزرگی را حاصل کرد، به نحوی که هیچ انقلاب و جنبش اجتماعی نتوانسته در این سطح و در مدت کوتاه حاصل کند.

گفتنی است، هم‌زمان با ایام عروج ملکوتی معمار کبیر انقلاب اسلامی و پیشوای آزادگان جهان، حضرت امام خمینی(ره)، سمینار گفت‌وگوهای بین‌المللی «گفتمان توحیدی ـ اخلاقی امام خمینی در دنیای معاصر؛ دستاوردها و آینده فرارو»، با مشارکت و همکاری ستاد خارجی مراسم بزرگداشت امام خمینی(ره)، پژوهشکده امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی و نیز معاونت بین‌الملل مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، روز جمعه، ۱۲ خرداد ماه از ساعت ۱۵:۳۰ در هتل کوثر تهران و با حضور جمعی از اندیشمندان داخلی و خارجی آغاز شد.

در این سمینار که با هدف تبیین وجوه اخلاقی گفتمان اسلام‌خواهانه امام خمینی و نیز دستاوردهای آن برای دنیای معاصر برگزار شد، علاوه بر حضور اعضای بیت شریف امام راحل و سخنرانی یادگار ایشان، حجت‌الاسلام و المسلمین سید حسن خمینی، ۱۰ نفر از اساتید و صاحبنظرانی از کشورهای ایران، لبنان، ازبکستان، ژاپن، عراق، آلمان، مالزی و رومانی نیز به ایراد سخن خواهند پرداخت.

انتهای پیام